بن‌پایه‌ها و پایانه‌ها در موسیقی شرق تشریح شد
تاریخ انتشار: ۱ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۱۵۳۲۵۶
به گزارش گروه فرهنگ خبرگزاری آنا، در سومین شب بخش پژوهش سی و هشتمین جشنواره موسیقی فجر رضا مهدوی، مجری و کارشناس رادیو گفت‌وگو میزبان «آبتین جاوید» موسیقی پژوه بود.
در این نشست، آبتین جاوید، موسیقی‌پژوه در سخنانی به تشریح «بن‌پایه‌ها و پایانه‌ها در موسیقی شرق» پرداخت و توضیح داد: بار‌ها دیده شده و یا همه تجربه کرده‌اند که نه فقط اهل فن بلکه افراد معمولی که موسیقی گوش می‌دهند و مخاطب موسیقی هستند، نمی‌دانند که آنچه گوش می‌دهند، چه نوع موسیقی است؟ سنتی است یا فولک؟ یا تردیشنال و یا آئینی و کلاسیک است؟ و حتی در این مورد بار‌ها به این موضوع برخوردیم که در ایران آنچه در ردیف و دستگاه است را می‌گوییم، موسیقی سنتی! ولی وقتی آن را به بیرون از مرز‌ها می‌بریم، موسیقی کلاسیک خطابش می‌کنیم؛ بعضی اوقات آن‌قدر بر روی آن مانور داده می‌شود که ما را گمراه می‌کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی افزود: ما باید بدانیم تعریف کلاسیک چه هست؟ کلاسیک یک تعریفی دارد: «در طی یک دوره زمانی به عنوان بالاترین کیفیت چیزی برجسته در نوع خودش قضاوت شدن است» این یک تعریف کلی هست و یک تعریف دیگری از کلاسیک داریم: «به سبک ساده و شیک که پیرو مد نیست!» «کلاسیک» خود در واژه پیرو مد نیست و با مسایل روز تغییر نمی‌کند و یک اصالتی را با خود حمل می‌کند و ماندگاری دارد.
در موسیقی می‌گویند موسیقی کلاسیک به طور کلی به موسیقی جهان غرب اشاره و البته جدیدا به موسیقی کلاسیک شرق هم اشاره می‌کند، چون می‌گویند یک چارتی دارد که گاهی به عنوان موسیقی غربی آن را متمایز می‌کنند؛ اما در کل، چون شرق هم الان درگیر کلاسیک شده است، شرق و غرب ندارد این دوره از قرن نهم میلادی در موسیقی کم‌کم شروع شده و آمده جلو چیز‌هایی به آن اضافه شده است، حتی با اینکه استراوینسکی سمفونی «آئین بهار» را می‌نویسد و نیجینسکی بر روی آن تئاتر اجرا می‌کند و مردم به سمت او تخم مرغ پرتاب می‌کنند، اما باز دوباره از تعاریف کلاسیک خارج نمی‌شود. اینجا یعنی هنرمند وارد بخش نئوکلاسیک شده است و البته عناصر کلاسیک از اثرش خارج نمی‌شود؛ این تعاریفی است که در غرب وجود دارد.
این موسیقی پژوه در ادامه در پاسخ به پرسش مجری مبنی بر اینکه آیا مجاز هستیم در گذر زمان تعاریف را برحسب زمانه باز تعریف کنیم؟ گفت: طبیعتا بله؛ ما انسانیم و همانند همه چیز‌های پیرامونمان، ما هم تغییر می‌کنیم و باید پایه‌ها را بشناسیم که بتوانیم تغییراتی در آن بوجود بیاوریم. هند برای همین موسیقی کلاسیک بعد از مستعمره شدن دو قرن تحت تاثیر انگلیس بود، اما یک اتفاق جالب در هند افتاد؛ با اینکه موسیقی انگلیس و موسیقی اروپا موسیقی سمفونیک را از آنها گرفتند، اما مثلا در شمال هند در منطقه راجستان به مکاتب موسیقی و تئاتر حتی، چون همه چیز در آن دوره درباره فرهنگ و هنر هند ممنوع شده بود، موسیقی «گارانا» بوجود آمد که می‌گویند «گارانا» که همان غار است یا در مورد شرق هند به آن «بانی» می‌گویند؛ اما بانی این موسیقی کیست؟ هندی‌ها در کنار اینکه این موسیقی را حفظ می‌کردند این موسیقی را هم حفظ کردند. دقیقا این همان مسیری است که ما آن را نرفتیم و توسعه اش ندادیم و حتی جلوی توسعه آن را گرفتیم.
وی اضافه کرد: موسیقی ردیف دستگاهی ایران از یک دوره‌ای به بعد دیگر رشد نکرد و گوشه‌ای به دستگاه‌های آن اضافه نشد، اما هندی‌ها اینکار را انجام دادند و موسیقی ادواری خودشان را حفظ کردند. آنها ادبیات خود را که بر این موسیقی ادواری سوار می‌شد، حفظ کردند و در کنار آن موسیقی غرب را هم یاد گرفتند و سپس در واژگان مدرن خودشان چیزی بنام «سافت کلاسیک» بوجود آوردند. اساتید موسیقی هند علاوه بر اینکه در خانه ها، غار‌ها و زیر زمین‌ها موسیقی خود را حفظ می‌کردند، اتفاقات بیرونی را نیز رصد می‌کردند.
آنها آگاه شدند و فهمیدند موسیقی کلاسیک چیست و بعد آن را با موسیقی خودشان تطبیق دادند. از ریتم و خصوصیات ساز‌ها گرفته تا توان تکنوازی و توان گروه‌نوازی همه چیز را بررسی کردند و به چهار شاخصه رسیدند و با خود گفتند هر موسیقی که در هند بخواهد به رده کلاسیک برسد، باید این چهار شاخصه «پیشینه مکتوب قابل اتکا»، «شیوه و زبان آموزشی استاندارد در تکنیک‌ها در راستای همراهی ملودی و ضرب آهنگ»، «قابلیت اجرای تکنوازی» و «رپرتوار و شیوه ارائه استاندارد» را دارا باشد؛ در ایران هم می‌توانیم از همین مدل هندی استفاده کنیم و حتی می‌شود، یک شاخصه دیگرهم اضافه کرد.
گفتنی است این نشست‌های پژوهشی تا دوم اسفند ماه، به صورت زنده از رادیو گفت‌وگو پخش شود و هنرمندان موسیقی و کارشناسان درباره موضوعات مختلف این حوزه به بحث و تبادل نظر خواهند پرداخت.
انتهای پیام/
منبع: آنا
کلیدواژه: سی و هشتمین جشنواره موسیقی فجر موسیقی بخش پژوهش موسیقی کلاسیک
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۱۵۳۲۵۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تشریح جزئیات برگزاری شصت و دومین جایزه نخبگانی البرز
شصت و دومین جایزه نخبگانی البرز با حضور شخصیت‌های علمی و سیاسی کشور ۱۷اردیبهشت‌ماه در سالن همایش‌های صدا و سیما برگزار می‌شود.
به گزارش ایسنا، حیدر ارشدی مدیرعامل بنیاد بین‌المللی البرز امروز سه‌شنبه (۱۱ اردیبهشت‌ماه) در تشریح جزئیات شصت و دومین جایزه بخش نخبگانی البرز اظهار کرد: از ابتدای برگزاری این جایزه تا به امروز ۳هزار دانشجو از طریق وام تحصیل و اشتغال به کار مورد حمایت بودند و ۴۶۵۰نفر هم موفق به کسب جایزه البرز شدند.
وی ادامه داد: از اوایل دهه ۹۰ که این مراسم به صورت رسمی آغاز به کار کرده است ۱۳همایش ملی و ۸همایش استانی در سطح طلاب، دانش‌آموزان، دانشجویان، نخبگان و دانشمندان برگزار شده است.
مدیرعامل بنیاد البرز در مورد ۶۲امین جایزه بخش نخبگانی البرز نیز خاطرنشان کرد: ما دو مراسم ملی هر ساله داریم که یکی از آنها بخش نخبگانی است که در اردیبهشت ماه هرسال برگزار می‌شود. دانشمندان، فناوران، دانشگاهیان، نخبگان و حوزویان در این بخش به رقابت می‌پردازند.
ارشدی اضافه کرد: در آذرماه سال گذشته فراخوان این بخش اعلام و تمام دانشگاه‌ها، مراکز پژوهشی، حوزه‌های علمیه و مراکز نخبگانی فراخوان ارسال شد، نهایتا در مدت یک‌ماه ثبت نام اتمام و براساس شیوه‌نامه جایزه البرز راستی آزمایی آغاز و اسفندماه آیین داوری برندگان جایزه البرز انجام شد.
وی افزود: دانشجویان در رشته‌های پزشکی و غیرپزشکی امکان شرکت را داشته‌اند، در واقع تمام مقاطع دانشگاهی و حوزی امکان حضور در این جایزه را دارند.
مدیرعامل بنیاد البرز در مورد مراسم اختتامیه گفت: روز دوشنبه ۱۷اردیبهشت‌ماه راس ساعت ۱۶ اختتامیه بخش نخبگانی در مرکز همایش‌های صدا و سیما برگزار می‌شود و از ۶۲ نفر از برگزیدگان به مناسبت ۶۲امین سال اعطای جایزه البرز تحلیب خواهد شد.
ارشدی تصریح کرد: از میان مهمانان این مراسم می‌توان به آقایان ذوالفی گل وزیر علوم، دهقانی فیروزآبادی رئیس بنیاد ملی نخبگان، حجت‌الاسلام خاموشی رییس سازمان اوقاف، عین اللهی وزیر بهداشت و سیدافقهی قائم مقام بنیاد علمی نخبگان حضور اشاره کرد.
وی ابراز کرد: رقم جایزه امسال نسبت به سال گذشته ۵۰درصد رشد داشته و امسال ۹میلیارد تومان برای نفرات برگزیدن در نظر گرفته شده است.
مدیرعامل بنیاد البرز یادآور شد: ۲۳۴۸نفر در فراخوان بخش نخبگانی شرکت کردند، ۵۴درصد مربوط به دانشجویان غیرپزشکی، ۱۵درصد در بخش حوزویان و طلاب، ۱۱درصد دانشجویان علوم‌پزشکی، ۱۲درصد دانشمندان جوان و ۸درصد شرکت‌های دانش بنیان شرکت کردند.
ارشدی در پایان سخن گفت: جایزه البرز طبق نیت واقف تماما از محل درآمدهای این موقوفه تامین می‌شود، البته در تسهیل و احیای درآمدهای این بنیاد سازمان اوقاف کمک می‌کند.
در بخش دوم این نشست پروفسور امیرعلی حمیدی -دانشمند برگزیده سال ۱۴۰۰ جایزه البرز- با اشاره به اهمیت جایزه البرز گفت: جایزه البرز هرساله بلندآوازه‌تر می‌شود به این دلیل که این جایزه برای رفع آلام بشری است.
وی ادامه داد: پول و تحصیلات دو چیزی است که هیچ‌وقت انسان را وارسته نمی‌کند، باتوجه به شرایطی که در کشور وجود داشت ما در علم سلول‌های بنیادی تلاش‌های زیادی کردیم اما کم کم اعضای گروه من به خاطر دیده نشدن کارشان در حال جدا شدن از گروه بودن تا اینکه بنیاد البرز در سال ۱۴۰۰ تیم ما را برگزیده کرد و همین انگیزه‌ی زیادی به تیم ما داد و توانستیم امروز برای درمان بیماری سرطان به راه‌حل‌های خوبی برسیم.
این دانشمند خاطرنشان کرد: در هیچ جای دنیا ما واقفی نداریم که حتی پیکر خود را وقف کرده باشد، زیرا مرحوم البرز به دنبال کمک به بشریت بود. من در جاهای مختلف دنیا جایزه گرفته‌ام اما هیچ جایزه‌ای به اندازه البرز بر روی من و گروه هم تاثیر نگذاشت زیرا شرافت وانسانین ما با جایزه البرز بیشتر شد.
انتهای پیام
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت